प्याब्सनएसईई प्रि-बोर्ड परीक्षा – २०८१विषय: अनिवार्य सामाजिक अध्ययन
कक्षा: १०पूर्णाङ्क: ७५
समय: ३ घण्टा
दिइएका निर्देशनका आधारमा आफ्नै शैलीमा सिर्जनात्मक उत्तर दिनुहोस्।
सबै प्रश्नहरू अनिवार्य छन्।
समूह ‘क’
संक्षिप्त उत्तरात्मक प्रश्नहरू: (११×१=११)
सामाजिकरण निरन्तर प्रक्रिया हो, कसरी?
मानव विकास सूचकाङ्कहरूको अवस्था सुधार गर्नुपर्ने एक प्रभाव लेख्नुहोस्।
नेपालको विद्यमान कुनै दुईवटा सामाजिक समस्याहरूको नाम उल्लेख गर्नुहोस्।
घरेलु हिंसाविरुद्ध चेतनामूलक नारा तयार पार्नुहोस्।
वि.सं. २०६२/६३ सालको जनआन्दोलनको मुख्य उद्देश्य के थियो?
जनआन्दोलनमा नेपाल सहभागी हुँदा तत्कालीन परिस्थितिमा केति उपयुक्त ठान्नुभयो? आफ्नो धारणा एक वाक्यमा लेख्नुहोस्।
नेपालको सांस्कृतिक पर्यटन प्रभावकारी प्रवर्द्धन गर्ने एउटा सुझाव प्रस्तुत गर्नुहोस्।
हुण्डीको कारोबार किन गैरकानुनी मानिन्छ? एक वाक्यमा उल्लेख गर्नुहोस्।
पंचायतीको एक विशेषता उल्लेख गर्नुहोस्।
एउटा राष्ट्रघातक विदेशी संस्था/सङ्गठनले नेपालको विकासमा पु¥याएको योगदान एक वाक्यमा उल्लेख गर्नुहोस्।
जनसंख्या वृद्धि व्यवस्थापन गर्ने कुनै दुईवटा सुझाव प्रस्तुत गर्नुहोस्।
समूह ‘ख’
संक्षिप्त उत्तरात्मक प्रश्नहरू: (५×३=१५)
नेपालको सांस्कृतिक विविधता व्यवस्थापनको औचित्य चार बुँदामा पुष्टि गर्नुहोस्।
विकास आयोजना/योजनालाई समयमै सम्पन्न गर्न कुन–कुन पक्षमा ध्यान दिनुपर्छ? चार बुँदामा स्पष्ट पार्नुहोस्।
“अघोषित समस्या: स्वाभिमान समूहको पीडामा” शीर्षक अन्तर्गत लेखिएर दैनिक पत्रिकामा प्रकाशित एक सम्पादकीयको नमूना तयार पार्नुहोस्।
तपाईँलाई नेलसन मण्डेलाको जीवनबाट एक जिम्मेवार राजनीतिज्ञले के कस्ता कुरा सिक्नुपर्छ भन्ने लाग्छ? आफ्नो विचार चार बुँदामा लेख्नुहोस्।
अथवा
लोक संस्कृतिको संरक्षण हामी आफैँले गर्नुपर्छ, आफ्ना तर्कद्वारा पुष्टि गर्नुहोस्।घरेलु हिंसा बहुआयामिक सामाजिक उपद्रव हो, कसरी? समीक्षा गर्नुहोस्।
नेपालको राष्ट्रिय सभा, समावेशिताको अनुपम उदाहरण हो। प्रष्ट पार्नुहोस्।
भौगोलिक सूचना प्रणाली र भूमण्डलीय अवस्थित प्रणालीको प्रयोगका चार बुँदामा उल्लेख गर्नुहोस्।
मानौं तपाईँले एक वातावरण विद्वान् जलवायु परिवर्तन र प्रभाव विषयमा उठाइएको एक अन्तरवार्ताको नमूना प्रस्तुत गर्नुहोस्।
नेपालको भौगोलिक क्षेत्र तथा प्रदेश अनुसार जनसंख्याको वितरण समान नहुनुको कारणहरूको चर्चा गर्नुहोस्।
समूह ‘ग’
विस्तृत उत्तरात्मक प्रश्नहरू: (४×७=२८)
नेपालको ऐन, कानून निर्माणका चुनौती र तिनका प्रभावकारी समाधानका उपायहरू उल्लेख गर्नुहोस्।
नक्सा बनाई नेपालको नक्सा निर्माण गरी निम्न तथ्यहरूसँग निम्न तथ्यहरूको उपयुक्त संकेतमा देखाउनुहोस्।
दाङको देउखुरी
उत्तारको पाथिभरा मन्दिर
इलामको चिया उत्पादन क्षेत्र
अरणको नदी
अथवा
नक्सा बनाई दक्षिण अमेरिका महादेशको नक्सा निर्माण गरी निम्न तथ्यहरूलाई उपयुक्त संकेतमा देखाउनुहोस्।एन्डिज पर्वत शृङ्खला
पशुपालन हुने क्षेत्र
ओरिनोको नदी
युरिन अमाजोन क्षेत्र
जनआन्दोलन २०६२/०६३ को पृष्ठभूमि र उपलब्धि अन्य जनतान्त्रिक आन्दोलनभन्दा भिन्न विशेष थिए। उदाहरणसहित प्रष्ट पार्नुहोस्।
नेपालमा सञ्चालित बीमाको औचित्य र चुनौती समाधान गरी एक वक्तृत्वको नमूना तयार पार्नुहोस्।
